Oedeem Praktijk

Men maakt een onderscheid tussen primair en secundair lymfoedeem. Primair lymfoedeem is aangeboren. Dit wil echter niet zeggen dat je van jongs af aan oedeem hebt. Soms kunnen de klachten pas veel later tot uiting komen. Bij secundair lymfoedeem ben je geboren met een normaal functionerend lymfesysteem. Het lymfesysteem wordt pas nadien beschadigd door vb een trauma, chirurgie, radiotherapie, … waardoor het minder goed functioneert en klachten ontstaan. In beide gevallen wordt de diagnose gesteld klinisch of door middel van een lymfescintigrafie.

De behandeling verloopt gelijkaardig. Eerst en vooral wordt er uitgelegd wat lymfoedeem precies is en hoe de behandeling er zal uitzien. Voor de behandeling maken we een onderscheid tussen pitting en non pitting oedeem. Bij pitting oedeem ontstaat er een putje in de huid bij aanduwen die niet direct verdwijnt. Intensieve oedeemtherapie wordt gestart met een zwachtelfase. Het lidmaat met vocht wordt opgemeten en nadien ingezwachteld. Door het zwachtelen verwachten we dat de omtrek afneemt. Zo blijven we zwachtelen tot de omtrek gelijk blijft. Daarna wordt het lidmaat opgemeten voor een steunkous of armkous. Dit gebeurt door de bandagist. Eens de steunkous geleverd is, is de zwachtelfase gedaan en wordt de steunkous gedragen. Wanneer er geen putje in de huid kan geduwd worden, spreekt men van non-pitting oedeem. Hier wordt de steunkous direct opgemeten zonder zwachtelfase.

Naast het zwachtelen of dragen van een steunkous bestaat de therapie ook uit huidzorg, manuele lymfedrainage, oefentherapie en het wegwerken van eventuele verklevingen die de lymfestroom hinderen.

Bovenstaande is de gouden standaard in de oedeemtherapie. Vochtproblemen zijn zeer divers en verschillend wat soms trial and error vraagt om het oedeem zo goed als mogelijk onder controle te krijgen.

Eens het oedeem goed onder controle is, wordt de verdere behandeling besproken gaande van wekelijkse tot driemaandelijkse opvolging. Opvolging is noodzakelijk daar oedeem een chronische, lees blijvende, aandoening is.

Bovenstaande tekst geldt voor oedeem van de onderste en/of onderste ledematen. Oedeem kan echter ook ontstaan in de genitaliën, de buik, de borsten en het gelaat. De focus van de behandeling blijft compressie, maar de aandacht zal hier meer liggen op lymfedrainage en lymfetaping.

DECONGESTIEVE LYMFATISCHE THERAPIE VOOR OEDEEM IN DE BOVENSTE EN ONDERSTE LEDEMATEN